De Zaanse… of is het nu een Spaanse schans?
De Zaanse Schans ontleent haar naam aan een aarden schans, een verdedigingswerk uit de Tachtigjarige Oorlog (de opstand tegen de Spaanse overheersing). In de Zaanstreek lagen in de 16e eeuw vermoedelijk 13 van dit soort schansen. Vlak naast de huidige Zaanse Schans, aan de overkant van de doorgaande weg, bevond zich in 1574 de Kalver-Schans. Het grootste exemplaar in de regio en de enige Zaanse Schans die de Spanjaarden nooit veroverden!
Nu is niets meer van die oude schans te zien. Maar op een luchtfoto uit 1944 is duidelijk een schanscontour zichtbaar als grondverkleuring in het weiland. De meest noordelijke punt reikte tot het begin van de Kalverringdijk op de Zaanse Schans.
Naamgeving Zaanse Schans
Rond 1961 is de naam Zaanse Schans gekozen voor de reconstructie van een karakteristieke Zaanse buurt. De aanduiding ‘schans’ is daarbij overdrachtelijk bedoeld: de locatie vormt een reservaat voor de traditionele Zaanse houtbouw, die na de Tweede Wereldoorlog in het gedrang kwam.
Pinksterdrie
In 1574 versloegen de Zaankanters de Spanjaarden op Tweede Pinksterdag. Het was een bloedige strijd, vooral in Wormer, waarbij veel Spaanse soldaten om het leven kwamen. Om de overwinning te vieren, riepen de Zaankanters Pinksterdrie in het leven als feestdag. Sinds 2013 blaast het jaarlijkse evenement PinksterZaan nieuw leven in deze geschiedenis.
Reis terug in de tijd en bezoek de Zaanse Schans
Leer alles over de Spaanse geschiedenis van de Zaanstreek. De Zaanse Schans is het leukste dagje uit in Noord-Holland. Weten welke locaties open zijn tijdens uw bezoek? Plan uw uitje vooraf.